Linn to założona w 1972 roku szkocka firma, która nie raz potrafiła zaskoczyć świat audio interesującymi rozwiązaniami. Jednym z takich pozytywnych zaskoczeń były kolumny Isobarik DMS, których premiera miała miejsce w 1973 roku. Paczki te doczekały się pieszczotliwych ksywek takich, jak Bariks lub Briks, które odzwierciedlały nieco ciężki i pokraczny wygląd tych monitorów. Budowa kolumny opierała się na systemie Isobaric wynalezionym przez Harry’ego Olsona w 1950 roku. Opierał się on na montowaniu dwóch głośników niskotonowych jeden za drugim w jednej, szczelnej komorze. Sama idea zakładała ustawienie głośników przodami do siebie, magnesami do siebie lub też w takiej konfiguracji, aby membrana jednego głośnika skierowana była wprost na magnes drugiego. Właśnie ten wariant znalazł zastosowanie w Isobarikach. Taka implementacja głośników miała pozwolić na głębsze i bardziej zróżnicowane brzmienie basu. Oprócz tego ten model Linna posiadał zdublowane głośniki średniotonowe i wysokotonowe. Jedna para była klasycznie montowana na przedniej ściance kolumny, druga natomiast na górnej.

Dzisiejsze urządzenia amerykańskiej firmy wyglądają bardzo nowocześnie, a nawet futurystycznie. Przednie ścianki wyraźnie podzielone na dolną część z przyciskami i gniazdami, na górze ogromna szyba z wyświetlaczem, a do tego oryginalne pokrętła głośności. Jeszcze kilka lat temu miały postać pustych cylindrów podświetlanych od środka, teraz to płaskie dyski przypominające membrany niektórych głośników. Harman Kardon na pewno podąża w tym samym kierunku, ale kiedy tak naprawdę się to zaczęło? Trudno powiedzieć. Jeżeli jednak myślicie, że to kosmiczne wzornictwo jest wymysłem ostatnich lat, rzućcie okiem na zdjęcie amplitunera oznaczonego symbolem 630. Sprawdzonych informacji na temat tego modelu jest jak na lekarstwo.

Sprzęt audio ma swój nieodparty urok – potwierdzą to nawet ci, którzy nie interesują się tego rodzaju rzeczami i przechodzą obok tematu odtwarzania dźwięku raczej obojętnie. Wzmacniacze lampowe, gramofony i analogowe tunery do dziś czarują magią podświetlanych wskaźników, żarzących się lamp próżniowych i obracających się płyt. Do tego elitarnego grona niewątpliwie należą też magnetofony szpulowe, które mają tę przewagę nad kasetowymi, że podczas odtwarzania muzyki potężne szpule kręcą się majestatycznie czego niewątpliwie brakuje kaseciakom, w których malutkie plastikowe pudełeczka z taśmą są przeważnie schowane za klapką magnetofonu. Jednym z legendarnych przedstawicieli szpulowej rodziny jest Technics RS-1506 US - sprzęt będący już kultowym urządzeniem cenionym za jakość dźwięku, niezawodność i łatwość użytkowania. Oczywiście mierzoną w skali tego typu sprzętu.

Producenci gramofonów od lat starają się zminimalizować wpływ drgań zewnętrznych na odczyt sygnału z płyty, który - bądź co bądź - też jest drganiem. Tworzą maszyny oparte na sub-chassis i wykonują coraz cięższe talerze, co przy okazji sprzyja równomierności obrotów. Niektórzy stosują też dociski, które mają zwiększyć masę talerza i unieruchomić płytę, aby jej własne drgania powstałe przez ruch igły w rowku zostały jeszcze dokładniej stłumione przez większą integrację z talerzem. Wadą takiego rozwiązania jest nierównomierne rozłożenie sił dociskających, które silnie działają przy osi obrotu, a wraz z oddalaniem się w kierunku brzegu płyty stają się coraz mniejsze. Co zrobić żeby docisnąć winylowy krążek do talerza? Może należałoby go raczej przyssać?

Na przestrzeni lat Marantz wyprodukował mnóstwo tunerów radiowych i amplitunerów, w których wyraźnie widać te same geny. Jednym z ciekawszych i bardziej cenionych jest model 2270 produkowany w latach 1971-1975. Piękna obudowa - w tym przypadku uchwycona w wersji drewnianej - kryła w swoim wnętrzu całkiem zaawansowaną elektronikę. Patrząc na zdjęcia wydaje się, że o sukcesie tego modelu przesądził jednak jego wygląd zewnętrzny oraz możliwość bardzo precyzyjnego strojenia. Oprócz poziomej skali i pokrętła Gyro Tuning użytkownik miał do dyspozycji między innymi podświetlane wskaźniki, z którym jeden pokazywał siłę sygnału, a drugi umożliwiał idealne ustawienie częstotliwości. Na przednim panelu znalazło się ponadto sześć pokręteł i dwanaście przycisków podzielonych na trzy grupy.

W dzisiejszych czasach marka JVC kojarzy się audiofilom co najwyżej z miniwieżami i radiami samochodowymi, jednak kilka dekad temu w jej katalogu można było znaleźć naprawdę wypasione urządzenia stereo. Japońskim inżynierom oczywiście obce było pojęcie zdrowego minimalizmu, ale z jakością materiałów także się nie ograniczali. Porządny sprzęt musiał się pięknie błyszczeć, ważyć swoje i mieć funkcje, jakich przeciętny użytkownik na pewno nie odważyłby się użyć. Produkowany pod koniec lat siedemdziesiątych amplituner stereofoniczny JR-S501 wygląda tak, jakby ktoś wypisał na kartce różne fajne wynalazki zdobiące panele frontowe audiofilskich urządzeń, a następnie wkomponował je wszystkie w jeden projekt.

Muszę przyznać, że nigdy nie byłem wielkim fanem kaset magnetofonowych ani magnetofonów. Patrząc na nie odczuwam oczywiście pewną nostalgię i przypominam sobie lata młodości, kiedy to jednym z moich ulubionych zajęć było nagrywanie muzyki z radia i robienie własnych składanek. Pamiętam przenośne kaseciaki i przewijanie taśm za pomocą ołówka, ale od czasu pojawienia się płyt kompaktowych nigdy nie wracałem do magnetofonów. Kiedy zobaczyłem na zdjęciu model EL-7, przeszło mi przez myśl, że może jednak coś straciłem. Przyznacie, że maszyna prezentuje się fantastycznie, co w dużej mierze jest zasługą potężnej kieszeni na kasety. Wygląda nienaturalnie? Nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ model ten nie był przeznaczony do odtwarzania zwykłych kaset magnetofonowych, ale taśm w formacie Elcaset. Jeśli nigdy o nim nie słyszeliście, spieszę z wyjaśnieniem.

Japońska firma znana przede wszystkim z produkcji bardzo dobrych magnetofonów kasetowych swego czasu zaznaczyła także swoją obecność na rynku gramofonów wypuszczając sprzęt posiadający coś, czego nie miał żaden z dotychczas produkowanych odtwarzaczy płyt winylowych. Tym czymś był samocentrujący się mechanizm obracającego się talerza zastosowany w dwóch modelach - opisywanym TX-1000 i jego tańszym bracie - Dragonie GT. Po co w ogóle zastosowano ten mechanizm? Otóż otwory znajdujące się w środku każdej płyty winylowej służące do nałożenia na stalowy trzpień talerza nie zawsze leżą idealnie w środku ciężkości płyty. Takie minimalne przesunięcia powodują kołysanie się igły na boki w rowku, co może powodować nierównomierne odtwarzanie dźwięków z obu kanałów. Automatyczne centrowanie płyty eliminowało ten problem.

Kiedy trafiłem w sieci na to zdjęcie, postanowiłem dowiedzieć się więcej o widocznym na nim gramofonie. Raz, że maszyna wygląda naprawdę pięknie, a dwa, że Yamaha nie produkuje już takich szlifierek, więc prawdopodobnie takie cudowności będziemy mogli oglądać już tylko na zdjęciach wykonanych przez ich szczęśliwych posiadaczy. Japoński koncern jest dziś kojarzony głównie z amplitunerami i głośnikami przeznaczonymi do powieszenia pod telewizorem. Rodzina dwukanałowych klocków wzorowanych na stylistyce retro trochę przywróciła wiarę w to, że może w ofercie tak dużej firmy znajdzie się coś dla prawdziwych audiofilów. Ale dlaczego inżynierowie Yamahy mogli zaprojektować własny napęd optyczny do odtwarzaczy CD, a nie wypuścili jakiegoś hi-endowego gramofonu? Ten na zdjęciu to PF-1000 - model produkowany w latach 1983-1989.

Pamiętacie, jak pisałem o Sony CDP-101, pierwszym odtwarzaczu płyt kompaktowych na świecie? Wspomniałem wtedy, że Philips spóźnił się z premierą swojego urządzenia o miesiąc, tracąc tym samym miejsce w historii audio. Jego CD 100 miał premierę 1 listopada 1983 roku i był pierwszym odtwarzaczem płyt CD wyprodukowanym w Europie. Mało tego. Był pierwszym top loaderem, czyli playerem z płytą ładowaną od góry, poprzez uchylaną klapkę, a nie - jak to się przyjęło w większości stacjonarnych maszyn - poprzez wysuwaną tackę. Sercem CD 100 był autorski DAC Philipsa TDA1540, będący pierwszym przetwornikiem cyfrowo-analogowym na świecie oraz dziadkiem legendarnego TDA1541. TDA1540 powstał w roku 1980 i był monofonicznym układem 14-bitowym. Dlatego w pierwszym Philipsie użyto dwóch sztuk tego scalaka.